Λουκάς Λιάκος
αστικό πηγάδι καταμεσίς στον κεντρικό
με από πάνω πρόχειρες σανίδες
όπου το πρωί κάθεται ένας εργάτης
και τρώει άπλυτες φράουλες
ενώ το καλοκαίρι περνάει τακ τακ τις μικρές ώρες
το κορίτσι που τολμάει
Κ.Α

Δευτέρα 13 Απριλίου 2015

δεδομένου πως το συναίσθημα έρχεται πρώτο
Ε.Ε. Κάμμινγκς

δεδομένου πως το συναίσθημα έρχεται πρώτο
όποιος προσέχει έστω και λίγο
τη σύνταξη των πραγμάτων
ποτέ δεν θα σε φιλήσει απόλυτα
ολότελα θα είμαι ένας ανόητος
αφού η άνοιξη ήρθε

και το αίμα μου εγκρίνει,
πως τα φιλιά έχουν καλύτερη τύχη
από τη σοφία
κυρία το ορκίζομαι σε όλα τα λουλούδια. Μην κλαις
-η καλύτερη χειρονομία του μυαλού μου είναι μικρότερη από
το πετάρισμα στα βλέφαρά σου, που λέει

ότι είμαστε ο ένας για τον άλλο: γι' αυτό
γέλα, πέφτοντας στην αγκαλιά μου
γιατί η ζωή δεν είναι παράγραφος

Ούτε κι ο θάνατος παρένθεση

απόδοση Λουκάς Λιάκος

Κυριακή 5 Απριλίου 2015

Billie Holiday-Strange fruit. Η ιστορία πίσω από το τραγούδι



"Strange Fruit"

Southern trees bear a strange fruit
Blood on the leaves and blood at the root
Black bodies swingin' in the Southern breeze
Strange fruit hangin' from the poplar trees

Pastoral scene of the gallant South
The bulgin' eyes and the twisted mouth
Scent of magnolias sweet and fresh
Then the sudden smell of burnin' flesh

Here is a fruit for the crows to pluck
For the rain to gather, for the wind to suck
For the sun to rot, for the tree to drop
Here is a strange and bitter crop


"Περίεργο φρούτο"

Τα δέντρα στον Νότο φέρουν ένα περίεργο φρούτο
Αίμα στα φύλλα και αίμα στη ρίζα
Μαύρα κορμιά ταλαντεύονται στο Νότιο αεράκι
Ένα περίεργο φρούτο κρέμεται από τις λεύκες.

Ποιμαντική σκηνή στον ευγενή Νότο
Τα μάτια γουρλωμένα και το στόμα στριμμένο
Άρωμα από μανόλιες, γλυκό και φρέσκο
Έπειτα ξαφνικά μυρωδιά καμένης σάρκας.

Εδώ είναι ένα φρούτο που τα τα κοράκια θα κόψουν
Που θα μουσκέψει η βροχή, και θα ρουφήξει ο αέρας 
Που θα σαπίσει ο ήλιος, για να πέσει απ' το δέντρο
Εδώ είναι μια παράξενη και πικρή σοδειά.  
Απόδοση Λουκάς Λιάκος


Η εν λόγω φωτογραφία είναι  του Lawrence Beitler και τραβήχτηκε στις 7 Αυγούστου του 1930 στο Μάριον της Ιντιάνα. Οι δύο κρεμασμένοι άνδρες είναι ο Thomas Shipp και ο Abram Smith που συνελήφθησαν ως ύποπτοι σε υπόθεση ληστείας, φόνου και βιασμού. Απήχθησαν από τον όχλο που εισέβαλε στη φυλακή. Μαζί τους ήταν και ο 16χρονος James Cameron ύποπτος για την ίδια υπόθεση, ο οποίος γλίτωσε χάρη στη παρέμβαση κάποιας γυναίκας που του προσέφερε άσυλο και κατόπιν επέστρεψε στη φυλακή. Το λιντσάρισμα των Shipp και Smith είναι και το τελευταίο καταγεγραμμένο στις Αμερικανικές βόρειες πολιτείες. Ωστόσο παρά τη σχετική κατοπινή έρευνα κανείς δε κατηγορήθηκε για τους φόνους.

Μια φωτογραφία λοιπόν όπου απεικονίζονται δυο μαύροι κρεμασμένοι σε δέντρο του Αμερικανικού Βορρά -αφού προηγουμένως είχαν περάσει από λιντσάρισμα- στάθηκε η αφορμή για το ποίημα strange fruit του Abel Meeropol (10 Φεβρουαρίου 1903 - 30 Οκτωβρίου 1986) «Έγραψα το "Περίεργο φρούτο" γιατί μισώ τα λιντσαρίσματα, μισώ την αδικία και μισώ τους ανθρώπους που την επιβάλουν». Ο Meeropol ήταν καθηγητής σε γυμνάσιο του Μπρονξ, συγγραφέας, στιχουργός και συνθέτης.

Εβραίος από τη Ρωσία και μέλος του κομουνιστικού κόμματος των ΗΠΑ από φόβο για αντίποινα χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Lewis Allan. Το ποίημα πρωτοδημοσιεύτηκε αρχικά ως "Bitter fruit" στο περιοδικό The New York Teacher το 1937. Ο  Meeropol ζήτησε από διάφορους συνθέτες να το μελοποιήσουν, σημειώνεται εδώ και ο Earl Robinson, χωρίς ωστόσο να βρει ανταπόκριση. Στο τέλος, το μελοποίησε ο ίδιος και μαζί με τη γυναίκα του καθώς και με τη μαύρη  τραγουδίστρια Laura Duncan το περφόμαραν στo Madison Square Garden.

Ο Barney Josephson, ιδρυτής του Cafe Society, του πρώτου κατεξοχήν νάιτ κλαμπ στη Νέα Υόρκη, άκουσε το κομμάτι και το σύστησε στη Billie Holiday. Εκείνη με τη σειρά της πλησίασε τη δισκογραφική της εταιρεία Coloumbia, για το τραγούδι, αλλά η εταιρία φοβόταν αντίδραση από τους λιανοπωλητές στο Νότο, καθώς επίσης και την αρνητική αντίδραση από τις θυγατρικές του ραδιοφωνικού δικτύου της CBS. Ο παραγωγός της  John Hammond επίσης της αρνήθηκε μια εκτέλεση . Τότε η Holiday απευθύνθηκε στο φίλο της Milt Gabler, ο οποίος κατείχε την ανεξάρτητη Commodore και τον απασχολούσε η εναλλακτική τζαζ. Η Holiday του τραγούδησε το "Strange Fruit" a cappella, και τον συγκίνησε μέχρι δακρύων. Η Coloumbia της επέτρεψε μια διακοπή από τo συμβόλαιο, προκειμένου να κυκλοφορήσει το κομμάτι μαζί με τον Frankie Newton και την οκταμελή μπάντα του Cafe Society. 

Κυκλοφόρησαν τελικά, δύο εκτελέσεις του τραγουδιού στη Commodore, μία το 1939 και μία το 1944. Το τραγούδι έγινε μεγάλη επιτυχία. Το 1939 πούλησε ένα εκατομμύριο αντίτυπα κι έγινε έτσι ο μεγαλύτερος ως τότε σε πωλήσεις δίσκος της Holiday.

H  Billie Holiday (7 Απριλίου 1915 - 17 Ιουλίου 1959), ή αλλιώς Eleanora Fagan,  γεννήθηκε άπορη και πέθανε άπορη από κίρρωση του ήπατος στα 44 χρόνια της. Χαρακτηρίζεται από πολλούς ως η μεγαλύτερη τραγουδίστρια στην ιστορία της τζαζ, Ερμήνευσε επίσης τραγούδια της μπλουζ μουσικής. Βία και κακομεταχείριση από τους συντρόφους της, ναρκωτικά αλκοόλ και λοιπές καταχρήσεις, συντόμευσαν το βίο της. Προς το τέλος, η φωνή της είχε αποκτήσει βραχνή και τραχιά χροιά. Στο συγκεκριμένο κομμάτι είναι απλά θεική.